GIÁ TRỊ CT TRONG XÉT NGHIỆM Rt-PCR CHẨN ĐOÁN SARS CoV2
Gần đây, nhiều bạn thắc mắc về giá trị của CT trong xét nghiệm Rt-PCR (gọi tắt là PCR) xác định nhiễm Sars Cov2.
CT là chữ viết tắt của cycle threshold, là số chu
kì thực hiện việc nhân đôi số lượng vật chất đại diện cho virus Sars CoV2 (xin
phép dùng từ này cho dễ hiểu) trong bệnh phẩm mà quá trình làm xét nghiệm PCR
phải thực hiện. Tại sao phải làm cái CT này?
Thông thường, các máy phát hiện được lượng vật chất đại diện
cho virus khi lượng này đạt đến một số lượng nhất định, ví dụ như lượng đó tương
đương với 1 triệu con virus, thì máy mới phát hiện được. Tuy nhiên, khi chúng
ta lấy mẫu, chúng ta chỉ lấy được một số ít con virus hoặc một số ít các mẩu xác
của virus. Khi đó, hệ thống xét nghiệm phải làm một việc, gọi là khuyếch đại.
Mỗi một chu kì, số lượng vật chất đại diện cho virus được nhân
đôi lên. Cho đến khi máy xét nghiệm phát hiện ra trong mẫu có vật chất đại diện
cho con Sars CoV2 thì người ta đánh dấu số chu kì đã thực hiện, gọi tắt là CT.
Như vậy, khi CT càng thấp, thì lượng virus trong mẫu bệnh phẩm mang xét nghiệm
càng nhiều. Khi CT càng cao, có nghĩa là lượng virus (hay xác virus) trong mẫu
bệnh phẩm mang xét nghiệm càng ít.
Có 3 lí do để cho lượng virus (hay xác virus) trong mẫu bệnh
phẩm ít:
-
Người nhiễm đã ở giai đoạn thoái lui, lượng
virus trong cơ thể đã xuống mức rất thấp, hoặc chỉ có một ít xác virus tồn đọng
trong khu vực lấy mẫu. Đây là lí do thường gặp nhất. Cái này có thể xác định bằng
một test thứ 2 sau vài ngày, lượng virus giảm hoặc hết hẳn, trị số CT tăng lên
hoặc kết quả xét nghiệm là âm tính.
-
Người nhiễm ở giai đoạn đầu, khi lượng virus
trong cơ thể còn quá ít. Cái này có thể xác định bằng một test thứ 2 sau vài ngày,
lượng virus tăng lên, trị số CT giảm xuống.
-
Do việc lấy mẫu không tốt. Nếu cho 2 người lấy mẫu
cùng lúc trên cùng một người bệnh, có thể vẫn có hai kết quả khác nhau. Tất nhiên,
người nào lấy được mẫu có số lượng virus hoặc xác virus cao hơn có thể được cho
là lấy chính xác hơn, ngoại trừ việc mẫu bị nhiễm. Việc mẫu bị nhiễm rất khó xảy
ra nếu làm đúng qui trình, vì theo qui trình, mỗi mẫu được bảo quản riêng qua 3
lớp túi nilon. Đồng thời, sau khi lấy mỗi mẫu đều có thay găng tay thì khả năng
này càng thấp.
Hiện nay, các máy xét nghiệm PCR xác định Sars CoV2 chạy đến
40 chu kì. Nếu sau 40 chu kì mà không nhận diện được vật chất đại diện virus
Sars CoV2, thì được coi là âm tính. Tuy nhiên, người ta thấy rằng khi CT lớn hơn
30, thì đã không còn khả năng lây, vì số lượng virus trong cơ thể người nhiễm
quá ít. Các nghiên cứu cẩn thận hơn thì đưa số chu kì (CT) lên 33 cho chắc ăn. Tùy theo phòng xét nghiệm, có nơi qui định CT
37 trở xuống là dương tính.
Theo công văn số
899/KB-QLCL&CĐT của Cục quản lí khám chữa bệnh Bộ Y tế ngày
28/07/2021, thì các cơ sở xét nghiệm phải ghi trị số CT trong kết quả PCR chẩn đoán
Sars CoV2.
Do vậy, nếu bạn nhận được kết quả PCR xác định Sars CoV2 mà
trị số CT trên 30, có thể nói là bạn không phải lo lắng nhiều, ngoại trừ trường
hợp bạn chắc chắn rằng, trước đó vài ngày kết quả xét nghiệm PCR của bạn là âm
tính. Nếu giá trị CT 35 hay 36, thì lại càng yên tâm hơn, và không ngạc nhiên gì
khi vài ngày sau, xét nghiệm PCR trở thành âm tính.
Nhận xét
Đăng nhận xét